علت فرسایش یا تحلیل مینای دندان چیست و چگونه درمان می شود؟

تحلیل یا فرسایش دندان یا (dental erosion) به از بین رفتن سطحی ترین لایه دندان (مینای دندان) گفته می شود که معمولا ناشی از حملات اسیدی در داخل دهان است. مینای دندان یک لایه بسیار سفت و سخت (سخت تر ترین بخش بدن) است که به رنگ سفید، تاج دندان را احاطه کرده و از عاج یا دنتین (لایه زیرین مینا) محافظت می کند. عاج دندان نیز یک لایه بسیار حساس است که حاوی عروق خونی و عصبی است و نمایان شدن آن می تواند باعث درد دندان و حساسیت شدید در آن شود. فرسایش مینای دندان یک مشکل رایج در افراد است و شناسایی، درمان و یا پیشگیری از آن بسیار مهم و حیاتی است.

از کجا متوجه شوم من با تحلیل دندان مواجه هستم؟

تغییر رنگ و یا کوتاه شدن دندان یکی از نشانه های اصلی تحلیل دندان یا فرسایش مینای دندان است. زمانی که لبه های دندان ها کوتاه و شیشه ای شده و یا اینکه به رنگ زرد و قهوه ای در آمده باشد، آن دندان ها دچار فرسایش شده اند.

و با توجه به اینکه عاج دندان یک بخش حساس و حاوی عروق خونی و پایانه های عصبی است، درد و حساسیت دندان نسبت به گرما و سرما، فشار، خوارکی های شیرین، اسیدی و گاز دار یکی دیگر از نشانه های تحلیل دندان است و باید حتما جدی گرفته شود.

چنانچه شما هر کدام از علائم ذکر شده را دارید یعنی یک یا چند دندان شما دچار تحلیل و فرسایش شده است.

دقیقا چه چیزهایی باعث تحلیل دندان می شوند؟

با اینکه مینای دندان یک ساختار بسیار سفت و سخت است، اما ساده تر از آنچه که فکرش را می کنید می تواند دچار تحلیل و خوردگی شود. به عنوان مثال زمانی که شما، غذایی که اسیدی است ( و باعث می شود اسیدیته دهان افزایش یابد) می خورید، مینای دندان در حد بسیار اندک (مقدار کمی از ضخامت مینا) نرم می شود. در این وضعیت مقداری از مواد معدنی تشکیل دهنده مینا از دست می روند.

دقت کنید بزاق دهان کارش این است که اسیدیته دهان را کاهش دهد و زمانی که بزاق به اندازه کافی در دهان باشد تا حد زیادی مانع از نرم شدن مینا و از بین رفتن مواد معدنی می شود. در این فاصله مینای دندان خودش را ترمیم می کند. اما اگر شما مسواک نزنید یا بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید با فرسایش مینای دندان یا تحلیل آن روبرو خواهید شد.

با این حال، اگر شما غذاهای مضری را که باعث کاهش بزاق دهان و افزایش حملات اسیدی می شوند بیش از اندازه و پشت سر هم بخورید مینای دندان نمی تواند خود را ترمیم کند و خیلی زود دچار خوردگی می شود. متاسفانه زمای که مینا تحلیل برود و شما کاری نکنید از یک جایی به بعد سرعت گرفته و ماندگاری دندان را با مشکل روبرو می کند.

آیا بیماری ها می توانند باعث تحلیل دندان شوند؟

پرخوری عصبی یا (Bulimia) نوعی بیماری خاص است که افراد مبتلا به آن به هر کاری دست می زنند تا وزن خود را کم کنند. آن ها پرخوری می کنند اما بارها در طول روز خود را وادار به تهوع و استفراغ می کنند. هر بار که استفراغ رخ می دهد اسید معده بالا می آید. بالا آمدن اسید می تواند برای دندان ها فوق العاده مضر باشد و به تحلیل یا فرسایش مینای دندان بیشتر منجر می شود.

به جز این، افرادی که از مشکل فتق یا هرنی هیاتوس یا مری رنج می برند، و یا اینکه سوء مصرف الکل دارند استفراغ زیادی می کنند. که در نهایت روند فرسایش دندان ها را افزایش می دهند.

آیا ایجاد نغییرات در رژیم غذایی می تواند از تحلیل دندان پیشگیری کند؟

بله ایجاد تغییرات در رژیم غذایی قطعا می تواند مانع از پیشرفت تحلیل دندان شوند. برای مثال هر اندازه که مصرف غذاهای و خوراکی های اسیدی را کاهش دهید به همان اندازه به حفظ بقای دندان خود کمک کرده اید.

چه نوشیدنی هایی باعث فرسایش مینای دندان می شوند؟

• تمام نوشیدنی های گازدار حاوی مواد ساینده و اسید هستند که برای سلامتی دهان و دندان مضر هستند. مصرف آن ها به مرور زمان باعث تحلیل دندان و از بین رفتن مینا می شود. حتی مصرف نوشیدنی های رژیمی که ظاهرا قند کمتری دارند نیز می تواند باعث فرسایش مینای دندان شود.
• به جز این مصرف آب گازدار با اینکه مقدار کمی اسیدی است برای دندان ها مضر است زیرا اسیدها هرچند که ضعیف هستند، اما کم کم تاثیر خود را می گذارند.
• مصرف بی رویه آب مرکبات نیز تاثیر مشابهی دارد زیرا میزان اسیدیته آن ها زیاد است.

برای جلوگیری از فرسایش دندان چه اقداماتی انجام دهیم؟

برای جلوگیری از فرسایش مینای دندان یا به طور کلی تحلیل دندان می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• اگر مایل به مصرف نوشیدنی های اسیدی و گازدار هستید سعی کنید که تنها با وعده های غذایی آن ها را به اندازه کم میل کنید
• نوشیدنی های اسیدی و یا شیرین را به سرعت بنوشید و در صورت امکان با نی مصرف کنید تا زمان تماس آن ها با دندان ها کاهش یابد.
• وعده های غذایی خود را با لبنیاتی مانند شیر و ماست به پایان برسانید زیرا به خنثی کردن ph داخل دهان کمک می کند.
• بعد از خوردن غذا آدامس های بدون قند بجوید تا تولید بزاق دهان افزایش یابد و مانع از فعالیت باکتری ها شود.
• بلافاصله بعد از خوردن غذا مسواک نزنید. و صبر کنید تا حداقل نیم ساعت زمان بگذرد
• دندان های خود را 2 بار در روز و ترجیحا یک بار قبل از خواب مسواک بزنید
• برای کودکان حتما از خمیر دندان های حاوی فلوراید برای مسواک زدن کمک بگیرید. استفاده از دهانشویه ها نیز فراموش نشود

تحلیل مینای دندان چگونه درمان می شود؟

البته فرسایش دندان همیشه نیاز به درمان ندارد. شما می توانید با انجام معاینات و مشاوره های منظم دندانپزشکی قبل از وخیم شدن شرایط، مشکل فرسایش مینای دندان را متوقف کنید.

در صورتی که دندان بیش از حد تحلیل رفته باشد، حتما باید درمان صورت بگیرد. زیرا از بین رفتن مینای دندان می تواند باعث آسیب به لایه زیرین دندان و در نهایت حساسیت و درد دندان شود.

برای درمان تحلیل دندان معمولا از باندینگ مواد پر کننده استفاده می شود. طی این روش اگر دندان های جلو تحلیل رفته باشند، از مواد همرنگ دندان (مانند کامپوزیت) برای ترمیم استفاده می شود. در مواردی که تحلیل بسیار شدید باشد دندانپزشک معمولا به شما پیشنهاد نصب روکش دندان را می دهد.

هزینه ترمیم تحلیل مینای دندان چقدر است؟

هزینه ترمیم تحلیل دندان بسته به نوع درمانی که شما نیاز دارید (یا توسط دندانپزشک انتخاب می شود) متفاوت خواهد بود. ما روش های مختلفی برای ترمیم دندان های تحلیل رفته داریم. برای مثال ممکن است لمینت دندان، ونیر کامپوزیت یا سایر روش های دیگر بکار گرفته شود.

در مورد تمام روش های ترمیم دندان با دندانپزشک خود صحبت کنید تا بهترین روش با هزینه مناسب تر برای شما در نظر گرفته شود.