خونریزی لثه: از علل و علائم تا نحوه درمان و پیشگیری

احتمالا همه ما دست کم چند بار در طول زندگی با خونریزی لثه مواجه شده ایم. این مساله ممکن است بسیار اتفاقی و یا حتی ناشی از یک وضعیت و شرایط جدی پزشکی باشد. آنچه در این مقاله می خوانید علائم همراه با خونریزی از لثه، دلایل، درمان و نحوه پیشگیری از این مساله دندانپزشکی است. چنانچه لثه شما خونریزی دارد و یا درباره آن نگران هستید این مقاله به درد شما خواهد خورد.

علائم و نشانه های خونریزی لثه چیست؟

هر زمان که از بافت لثه های ما خون خارج شود ممکن است علائم دیگری همراه با آن قابل مشاهده خواهند بود. مهم ترین علائمی که می توانند همراه با خونریزیلثه مشاهده شوند عبارتند از:

• ورم =
• حساس شدن و خونریزی حین مسواک زدن
• تحلیل لثه ها
• ایجاد فاصله بین دندان ها
• شل شدن دندان ها
• بوی بد دهان

دلیل خونریزی لثه چیست؟

اولین چیزی که باید بدانید این است که خونریزی لثه هرگز طبیعی نیست. به همین دلیل یافتن علت آن حتی اگر میزان خونریزی بسیار جزئی است مهم است. در ادامه با تمام علل احتمالی خونریزی لثه آشنا خواهید شد.

استفاده نادرست از محصولات دندانپزشکی

استفاده نادرست و غیر اصولی از محصولات دندانپزشکی مانند مسواک، نخ دندان و دهانشویه می تواند علت رایج و معمولی خونریزی از لثه ها باشد. زمانی که مسواک شما بیشتر از حد زبر است و یا حین مسواک زدن فشار زیادی به دندان ها و لثه وارد می کنید، خونریزی یکی از پیامدهای اینکار شما خواهد بود.

به طور مشابه استفاده نادرست از نخ دندان می تواند اثر بدتری روی لثه داشته باشد. برای مثال اگر در جهات نادرست و با فشار زیادی نخ دندان بکشید و یا اینکه گاه و بیگاه نخ دندان استفاده کنید ممکن است با حساسیت لثه و خونریزی از آن مواجه شوید.

مصرف برخی از داروها

گاهی اوقات بافت لثه حساس و یا نازک است. در چنین مواردی مصرف داروهای رقیق کننده خون می تواند هرگونه آسیب به لثه را شدید کرده و موجب خونریزی از آن شود.

برخی از شرایط  و بیماری های پزشکی

شرایط زیر همگی موقعیت هایی هستند که باعث احتمال خونریزی را افزایش می دهند:

• بارداری: هنگامی که یک زن باردار است، بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات لثه است. این می تواند حفظ سلامت لثه ها را دشوارتر کند، اما خبر خوب این است که این مسائل معمولاً پس از زایمان از بین می روند.
• بیماری لثه: چندین مرحله از بیماری لثه وجود دارد. خونریزی لثه اولین نشانه وجود یک مشکل است. التهاب لثه همچنین به عنوان جنجویت نیز شناخته می شود و اولین مرحله از بیماری لثه است. نوع شدیدتر بیماری لثه نیز به نام پریودنتیت شناخته می شود که با عفونت و خونریزی شناخته می شود.
• سرطان: به ندرت بیماری سرطان نیز موجب خونریزی از بخش های مختلف دهان از جمله لثه ها می شود

سبک نامناسب زندگی

گاهی اوقات ممکن است سبک زندگی نادرست ما موجب مشکلات دهان و دندان مانند خونریزی از دهان شود. برای مثال موارد زیر می توانند علت اصلی خونریزی باشند:

• داشتن رژیم غذایی ضعیف: خوردن غذای حاوی قند بالا در حالی که عادات بهداشتی مناسب دندان را رعایت نمی کنید، محیط مناسبی برای رشد باکتری ها و تورم لثه ایجاد می کند.
• سیگار کشیدن: مواد شیمیایی سمی در سیگار لثه ها را تحریک می کند و شما را در معرض بیماری لثه قرار می دهد و با عوارض جانبی جدی تر مانند از دست رفتن دندان و تحلیل لثه مواجه می کند.

التهاب لثه

التهاب لثه یا جنجویت به طور معمول به دلیل عدم رعایت بهداشت دندان و تجمع باکتری ها ایجاد می شود. علائم بارز آن تورم، تغییر رنگ و خونریزی لثه است. عوامل اصلی خطر ابتلا به این بیماری شامل افزایش سن، سیگار کشیدن و خشکی دهان است. خوشبختانه این بیماری به راحتی قابل درمان است.

التهاب لثه نکروزان اولسراتیو حاد

التهاب لثه نکروزان اولسراتیو حاد یا (Acute necrotizing ulcerative gingivitis) نوعی عفونت نسبتاً نادر لثه است. درد ناشی از این بیماری چیزی است که آن را از پریودنتیت مزمن متمایز می کند و نیاز به درمان توسط متخصصان دندانپزشکی دارد.  علائم اصلی این بیماری شامل خونریزی از بافت لثه ، درد لثه ، بوی بد دهان ، درد شدید دهان و تورم لثه که نیازمند توجه فوری دندانپزشک دارد.

هموفیلی a

هموفیلی A نوعی اختلال ارثی (ژنتیکی) است که باعث کمبود یا عدم وجود فاکتور انعقادی شماره  8 یا VIII در خون می شود. این فاکتور انعقادی پروتئینی است که برای ایجاد لخته در خون مورد نیاز است. این بیماری می تواند منجر به خونریزی شود که یا به صورت خود به خودی و یا به دنبال ضربه و جراحت جزئی ایجاد می شود. این بیماری نادر است و خونریزی از لثه، مشکل در حرکت دادن شانه، خونریزی مقعدی و … تعدادی از علائم آن به شمار می روند.

خونریزی پس از جراحی دندان

خونریزی بعد از جراحی یا عمل دندان بسیار رایج است و احتمالاً به دلیل لخته ای است که جدا شده و باعث شروع خونریزی می شود. اگر در تشکیل لخته خون مشکل دارید ممکن است برای بند آمدن خون نیاز به کمک دندانپزشک یا پزشک داشته باشید.

درمان دندانپزشکی

هرچند که برای چنین موضوعی به ندرت نیاز به مراجعه اورژانسی به دندانپزشکی است اما خونریزی از بافت لثه را هرگز نباید نادیده گرفت. با این حال چنانچه خونریزی به نظر می‌رسد جدی است و همراه با آن آسیب اساسی به لثه وارد شده، و از همه مهم تر اگر خونریزی متوقف نمی شود، بهتر است که یک کلینیک دندانپزشکی مجهز یا بیمارستان مراجعه کنید.

درمان خونریزی لثه عموما به علت و منشاء آن بسیتگی دارد و بعد از پیدا شدن علت آن به تشخیص دندانپزشک یا پزشک متخصص روند درمان آغاز می شود.

در موارد زیر سعی کنید حتما برای اطمینان هم که شده به کلینیک یا پزشک مراجعه کنید:

• اگر لثه های شما روزانه خونریزی می کنند
• اگر شما دردی را تجربه می کنید که غذا خوردن را دشوار می کند
• اگر بین دندان ها و لثه فاصله افتاده و یا دندان ها شل یا لق شده اند

درمان خانگی خونریزی لثه چیست؟

اگر فعلا دسترسی به مطب دندانپزشکی ندارید می توانید با دنبال کردن چند روش ساده خانگی علائم لثه را مدیریت کرده و دست کم تا زمان مراجعه به دندانپزشک کاهش داد.

رعایت بهداشت دهان و دندان

رعایت بهداشت دهان و دندان همیشه به عنوان یک روش پیشگیری و  درمان اولیه شناخته می شود. در خصوص بروز علائم ناراحت کننده در لثه بیشتر از همیشه بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید.

استفاده از روغن های گیاهی

گیاهان از دیرباز به عنوان بخش جدایی ناپذیر درمان مشکلات دهان و دندان استفاده می شدند. این روزها نیز می توان برای تسکین علائم ناخوشایند و آزاردهنده دهانی مانند ورم لثه و یا خونریزی از لثه از برخی روغن های اساسی گیاهی استفاده کرد.

به عنوان مثال از ترکیب روغن نعناع، جوش شیرین و روغن نارگیل میتوان یک خمیر دندان طبیعی موثر ساخت که به کاهش خونریزی و ورم لثه کمک زیادی می کند.

استعمال عسل

عسل خاصیت ضد باکتریایی و ضدعفونی کننده دارد. با اعمال مقدار کمی عسل طبیعی بر روی لثه می تواند به کاهش خونریزی و بهبود لثه کمک کرد.