تاثیر ارتودنسی بر تکلم | آیا حرف زدن با ارتودنسی سخت است؟

با اینکه ارتودنسی بهترین روش برای اصلاح نامرتبی دندان ها و اصلاح طرح لبخند است، بسیاری این نگرانی را دارند که آیا تاثیر ارتودنسی بر تکلم منفی است؟ آیا حرف زدن با ارتودنسی سخت است؟

در واقع، به دلیل اینکه زبان و دندان نقش بسیار مهمی در تولید اصوات دارند، هر تغییری در وضعیت دندان ها می تواند بر نحوه تلفظ حروف تاثیر بگذارد. اما این تاثیر موقتی است و پس از گذشت مدتی که دهان و زبان به بریس های ارتودنسی عادت می کنند، این مشکل برطرف می شود. 

در این نوشتار به طور مفصل درباره تاثیر ارتودنسی بر حرف زدن، دلایل تغییرات صدا در ارتودنسی، روش های رفع این مشکل و نکاتی برای عادت کردن سریع به تجهیزات ارتودنسی پرداخته ایم. 

عناوین	توضیحات
تاثیرات موقتی اولیه	در روزهای ابتدایی نصب بریس ها ممکن است تغییراتی در تلفظ برخی حروف و یا صدا وجود داشته باشد.
دلایل اختلال موقت گفتار	حضور وسایل ارتودنسی در دهان ، تورم لب ها ، برخورد زبان با براکت ها
اصلاح مشکلات گفتاری	به دلیل مرتب شدن دندان و اصلاح ناهنجاری های فک، بسیاری از مشکلات گفتاری برطرف خواهد شد .
شرایط نیاز به گفتار درمانی	در صورتی که پس از گذشت مدتی از قرار دادن بریس ها همچنان مشکلات گفتاری ادامه داشت نیاز است تا به گفتار درمانگر مراجعه کنید.
نکات و ملاحظات	تمرین گفتار ، خواندن با صدای بلند، استفاده از موم ارتودنسی

نقش دندان و زبان در تکلم

به منظور درک بهتر تاثیر ارتودنسی بر تکلم، باید با اینکه تولید صداها در گفتار چگونه انجام می شود، آشنا شویم. 

هنگامی که ما صحبت می ‌کنیم، هوا از ریه‌ ها خارج شده و از میان حنجره، زبان، دندان ‌ها و لب ‌ها عبور می ‌کند. نحوه قرارگیری زبان نسبت به دندان ‌ها و سقف دهان تعیین می‌ کند که صدا چگونه تولید شود.

به عنوان مثال برای تلفظ حرف «س»، نوک زبان باید به دندان‌ های جلویی نزدیک شود. برای ادای حروف «ت» و «د»، تماس زبان با پشت دندان ‌ها ضروری است. بنابراین هر گونه تغییری در فضای دهان و دندان، حتی به اندازه چند میلیمتر، می تواند نحوه تلفظ برخی حروف را تغییر دهد. 

تاثیر ارتودنسی بر تکلم در روزهای اول

در روزهای ابتدایی که براکت های یا پلاک های ارتودنسی بر روی دندان ها قرار می گیرند، ممکن است فرد احساس سنگینی در دهان داشته باشد. 

تاثیر ارتودنسی بر حرف زدن به این شکل است که سیم ها، براکت های ارتودنسی ثابت یا پلاک های ارتودنسی متحرک باعث می شوند که زبان مانند قبل نتواند به راحتی حرکت کند. به همین دلیل ممکن است حرف زدن با ارتودنسی کمی تغییر کند به این صورت که در تلفظ حروف هایی مثل “س، ش، ز، چ، ر، ت” تغییرات موقتی به وجود بیاید. 

این مسئله را نمی توان جزو عوارض ارتودنسی نام برد، زیرا یک مشکل موقتی است و معمولا پس از گذشت چند روز، زبان به این وضعیت عادت می کند و گفتار به حالت قبل بازمی گردد. 

آیا انواع ارتودنسی بر نحوه حرف زدن تاثیر دارند؟

بله، نوع دستگاه ارتودنسی در میزان تاثیر بر تکلم متفاوت است. 

1.ارتودنسی ثابت

در این روش به دلیل اینکه، براکت ها به دندان ها متصل می شوند و سیم از بین آنها عبور می کند. تاثیر ارتودنسی ثابت بر تکلم معمولاً خیلی کم است؛ زیرا دستگاه ارتودنسی بر روی سطح بیرونی دندان ها متصل می شوند و در حرکت زبان مشکلی ایجاد نمی کند. در روزهای اول درمان، لکنت زبان خفیف و اندکی نوک زدن ممکن است پیش بیاید که به سرعت از بین می رود. 

 البته در صورت استفاده از ارتودنسی لینگوال (پشت دندانی) به دلیل متصل شدن تجهیزات ارتودنسی به پشت دندان ها، تکلم فرد تحت تاثیر قرار می گیرد. در واقع اگر بخواهیم بگوییم که کدام روش ارتودنسی بیشتر تکلم را تحت تاثیر قرار می دهد؟ قطعا جواب ارتودنسی لینگوال خواهد بود.  

2.ارتودنسی متحرک

در یکی از انواع ارتودنسی متحرک که پلاک های متحرک پلاستیکی به کمک صفحه ای روی سقف دهان قرار می گیرند (ارتودنسی فانکشنال)، به دلیل برخورد زبان با همین صفحه در سقف، در حرف زدن مشکل پیش می آید و تلفظ برخی حروف به ویژه «س» و «ش» تغییر می کند. البته با تمرین مداوم و خواندن با صدای بلند، این مشکل به سرعت برطرف می‌ شود.

3.ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی نامرئی با پلاک های شفاف یکی از روش های پرطرفدار و جدید ارتودنسی است. این پلاک ها که از جنس پلاستیک و به رنگ شفاف هستد ظاهر زیبایی دارند، اما به دلیل اینکه سطح جلویی و پشتی دندان ها را پوشش می دهند، در روزهای ابتدایی ممکن است باعث ایجاد لث لث یا تغییر جزئی در تلفظ شوند.

با این حال طبق تجربیات کسانی که از ارتودنسی نامرئی استفاده کرده اند، پس از گذشت 2 الی 4 روز، این مشکل برطرف شده و افراد مشکلی در تلفظ حروف نداشته اند. بنابراین اگر از الاینر شفاف استفاده می ‌کنید، نگران نباشید؛ فقط کمی زمان لازم دارید تا دهان به وضعیت جدید عادت کند.

تاثیر ارتودنسی بر تلفظ حروف خاص

تاثیر ارتودنسی بر تکلم، بیشتر در تلفظ برخی حروف خاص دیده می شود که عبارتند از:

• حروف س، ش و ز: برای تلفظ این حروف باید نوک زبان به دندان های جلویی نزدیک شود، وجود براکت ها تغییر زاویه دندان های می تواند صدای «هیس ‌مانند» یا تغییر جزئی در تلفظ ایجاد کند.
• حرف ر: به دلیل اینکه برای تلفظ حرف ر نیاز به حرکت سریع زبان است، ممکن است در روزهای اولیه استفاده از ارتودنسی در تلفظ این حرف مشکل داشته باشید.
• حروف ت و د: چون به پشت دندان‌ ها وابسته ‌اند، تغییر موقعیت دندان‌ ها می ‌تواند موقتاً بر تلفظ این حروف اثر بگذارد.
• حروف چ و ژ: معمولا افرادی که از پلاک های متحرک استفاده می کنند ممکن است در تلفظ حروف چ و ژ کمی به مشکل بخورند. 

توجه: شایان ذکر است که تاثیر ارتودنسی بر تکلم کاملا موقتی است و با گذشت زمان، تمرین و عادت دهان حداکثر طی یک الی دو هفته این مشکل برطرف خواهد شد. 

آیا ارتودنسی می ‌تواند تکلم را بهتر کند؟

بله، یکی از مزایای ارتودنسی این است که با مرتب کردن دندان ها، پر کردن فاصله بین دندانی و به طور کلی اصلاح ناهنجاری های دندانی و فکی، باعث بهبود تکلم می شود. به همین دلیل، بسیاری از افراد بعد از پایان درمان ارتودنسی از بهبود وضوح صدا و افزایش اعتماد به نفس در صحبت کردن خبر می ‌دهند.

چگونه با ارتودنسی بهتر صحبت کنیم؟

برای اینکه سریع تر دهان شما به تجهیزات ارتودنسی عادت کند و گفتار شما طبیعی شود، نیاز است که چند کار را انجام دهید:

1. با صدای بلند صحبت کنید

در روزهای ابتدایی درمان سعی کنید در خانه با اطرافیان یا خودتان رو به آینه با صدای بلند صحبت کنید. این کار باعث می شود که زبان زودتر به وضعیت جدید عادت کند. 

2.بلندخوانی روزانه داشته باشید

کتاب، ترانه یا متن مورد علاقه تان را با صدای بلند بخوانید تا تلفظ‌ ها روان‌ تر شود.

3.تمرین تلفظ حروف دشوار

اگر در تلفظ حروف دشوار مانند «س» یا «ر» مشکل دارید، آن حروف را سعی کنید در جملات مختلف تکرار کنید تا تلفظ درست را بتوانید ادا کنید. 

4.از گفتن کلمات پیچیده نترسید

در روزهای ابتدایی حتی ممکن است لکنت زبان داشته باشید و به همین دلیل سعی داشته باشید که از کلمات ساده تر استفاده کنید، اما تمرین و تکرار کلمات دشوار باعث پیشرفت سریع‌ تر می ‌شود.

5.از زبان و لب ‌ها مراقبت کنید

معمولا در روزهای ابتدایی ممکن است بریس های ارتودنسی ثابت، باعث زخم شدن بافت های نرم دهان مانند لثه، زبان و لب ها می شود؛ برای جلوگیری از بروز این مشکل از موم ارتودنسی استفاده کنید و همواره آب نمک غرغره کنید. زبان سالم حرکت بهتری دارد و در نتیجه تلفظ حروف راحت ‌تر خواهد بود.

ایا ارتودنسی باعث لکنت زبان میشود؟

ارتودنسی به خودی خود باعث لکنت زبان نمی ‌شود. اما ممکن است در روزهای ابتدایی به دلیل فشار روانی، استرس یا عادت نکردن دهان به وجود جسم خارجی در آن، فرد احساس کند نمی‌ تواند برخی کلمات را به راحتی بیان کند.

با تمرین گفتاری، اعتماد به نفس و گذشت زمان، این حالت از بین می ‌رود. اگر فرد سابقه لکنت داشته باشد، بهتر است همزمان با درمان ارتودنسی با گفتاردرمانگر نیز مشورت کند تا روند بهبودی سریع ‌تر شود.

کلام آخر

تاثیر ارتودنسی بر تکلم کاملا طبیعی و موقتی است. در روزهای ابتدایی ممکن است تلفظ برخی حروف کمی متفاوت شود، اما با تمرین، صحبت مداوم و گذشت زمان، گفتار کاملاً طبیعی و حتی بهتر از قبل خواهد شد.

ارتودنسی نه تنها لبخند شما را زیبا تر می‌ کند، بلکه با اصلاح موقعیت دندان ‌ها و فک ‌ها می ‌تواند باعث وضوح بیشتر صدا و افزایش اعتماد به نفس در صحبت کردن شود.

پس اگر قصد انجام ارتودنسی دارید، نگران تاثیر ارتودنسی بر حرف زدنتان نباشید. با همکاری متخصص ارتودنسی، تمرین منظم و کمی صبر، در مدت زمان کوتاهی به گفتار طبیعی خود برمی‌ گردید و از لبخند زیبا و تکلم شفاف خود لذت خواهید برد.

پاسخ به سوالات پرتکرار به تاثیر ارتودنسی بر تکلم