آشنایی با 11 نوع زخم دهان (+ عکس هر کدام از زخم ها)

در داخل دهان ممکن است ضایعات و زخم های متعددی ایجاد شوند. ما در این صفحه تلاش کرده ایم تا 11 نوع زخم دهان که ممکن است مهم ترین ضایعات باشند را معرفی کنیم. از رایج ترین آن ها که آفت دهان است شروع می کنیم. چنانچه سوالی در خصوص هر کدام از انواع زخم دهان داشتید حتما در بخش دیدگاه ها آن را با ما در میان بگذارید تا به آن پاسخ دهیم.

نوع زخم دهانی	علائم
آفت دهانی	درد ، سوزش ، حساسیت به غذاهای تند
تبخال	سوزش، درد عضلانی ، خارش ، تب
آبسه دندان و لثه	کیسه های حاوی چرک که در لثه و بین آن تشکیل می شود.
ژنژنویت	فرمزی ، تورم ، خنریزی و حساسیت لثه
عفونت لثه	ایجاد زخم در ناحیه لثه و اطراف آن
سرطان دهان	زخم های سفید یا قرمز در داخل دهان یا بر روی لب ها
لیکن پلان	زخم های سفید وتوری شکل شبیه تارعنکبوت
لکوپلاکیا	معمولا بدون درد ، تغییر در بافت دهان
مونونوکلئوز	تورم غدد لنفاوی، تب ، گلو درد
برفک	درد ، مشکل در بلع ، طعم ناخوشایند
موکوسل	زخم بسیار خفیف شبیه به آفت در داخل لب ها

پاسخ به سوالات رایج درباره انواع زخم دهان

1. آفت دهان

آفت دهان شایع ترین زخم دهان است که در بخش داخلی دهان و در بافت های نرم ایجاد می شود. آن ها اغلب شبیه زخم های کوچک بیضی شکل در دهان شما باشند که سفید، خاکستری یا زرد به نظر می رسند و حاشیه قرمزی دارند. آفت ها معمولا بدون درد و علائم هستند و خود به خود درمان می شوند. با این حال اگر عود کننده باشند نیازمند مداخله دندانپزشکی هستند.

💎 این نوشته را از دست ندهید: درمان سه سوته آفت دهان

2. تبخال

تبخال ها نوعی زخم دهان هستند که بیرون دهان و اغلب در گوشه لب ها ایجاد می شوند. شکل آن ها می تواند به صورت تاول های کوچک و یا زخم ها قابل توجه باشد. تبخال ها اغلب ناشی از فعالیت نوع خاصی از ویروس است و خود به خود درمان می شود. اما چنانچه به صورت مزمن باشد نیاز به مداخله پزشکی خواهد داشت.

3. آبسه دندان و لثه

آبسه ها یکی از شایع ترین زخم های دهانی هستند که می توانند در 3 محل ایجاد شوند. آن ها کیسه های حاوی چرک هستند که در لثه، بین لثه و دندان و در انتهای نوک ریشه ایجاد می شوند. زمانی که روی لثه ، بین دندان و لثه باشند می توانند نوعی زخم دهان دسته بندی شوند. درمان آبسه لثه ، تخلیه آن و آنتی بیوتیک درمانی است.

4. التهاب لثه یا ژنژویت

زمانی که پلاک دندان ها سفت و سخت شود، می تواند وارد فضای بین دندان ها و لثه شود. باکتری ها می توانند خود را به داخل این فضا برسانند و اقدام به تکثیر و فعالیت مخرب کنند. در این وضعیت التهاب لثه ایجاد می شود که نام دیگر آن ژنژویت است.

ژنژویت البته یک زخم دهان نیست اما می تواند با قرمزی، تورم، خونریزی و حساسیت لثه همراه باشد. در نگاه اول ممکن است چنین به نظر برسد که شما زخم دهان دارید. درمان التهاب لثه جرمگیری دندان است.

5. عفونت لثه یا پریودنتیت

زمانی که التهاب اولیه لثه برطرف نشود و باکتری ها به زیر خطر لثه نفوذ بیشتری داشته باشند می توانند عفونت ایجاد کنند. در چنین مواردی بافت لثه دچار زخم و علائم بیشتری می شود.

پریودنتیت، سبب ایجاد زخم دهان در ناحیه لثه شود. زخم ها می توانند خونریزی دهنده، بد بو و حساس باشند. برای درمان پریودنتیت، لازم است تا یه یک جراح لثه مراجعه نمائید. درمان های احتمالی این زخم ها، جرمگیری عمیق دندان، جراحی پیوند لثه و آنتی بیوتیک درمانی خواهد بود.

حتما بخوانید :

• کیست دندان چیست ؟

6. سرطان دهان

سرطان دهان (Mouth cancer) نوعی بیماری است، که در اثر رشد و گسترش سلول های غیر طبیعی داخل حفره دندان ایجاد می شود. این عارضه می تواند بخش های مختلف حفره دهان را درگیر کند. بیشترین بخش هایی که احتمالا می توانند درگیر این سرطان شوند شامل لب ها، گونه ها، دندان ها، لثه ها، دو سوم جلوی زبان، سقف و کف دهان است.

یکی از علائم سرطان دهان می تواند زخم دهان باشد. این زخم اغلب شبیه لکه های سفید یا قرمز در داخل هان و یا روی لب ها ظاهر می شود که متاسفانه بهبود پیدا نمی کنند.

نوشته پیشنهادی : درمان های خانگی برای تلخی دهان

سایر علائم سرطان دهان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کاهش وزن
• خونریزی لثه
• گوش درد
• غدد لنفاوی متورم در گردن
• زخم سقف دهان

به دلیل احتمال بروز سرطان به دنبال لکه ها و زخم های دهان که معمولا به رنگ سفید هستند ، بهتر است به پزشک مراجعه نمائید تا بعد از برداشتن بیوپسی، احتمال سرطانی شدن سلول های داخل دهان بررسی گردد و در صورت داشتن سرطان، درمان آن هرچه زودتر آغاز شود.

7. زخم دهان لیکن پلان

لیکن پلان (Oral lichen planus) نوعی زخم دهانی است که بیشتر شبیه یک اختلال التهابی مزمن بروز می کند. این عارضه در غشای مخاصی لثه، لب، گونه ها و زبان دیده می شود. ظاهری لیکن پلان به صورت لکه های سفید، توری شکل و برجسته است و اغلب می تواند شبیه به تار عنکبوت به چشم بیاید.

لکه های ناشی از لیکن پلان می توانند متورم، حساس و به رنگ قرمز باشند. حتی ممکن است زخم هایی ایجاد کنند که باز باشند و حین غذا خوردن یا مسواک زدن دچار خونریزی شوند. احساس سوزش در این وضعیت یک امر محتمل خواهد بود.

با اینکه زخم دهان لیکن پلان مسری نیست با این حال، این یک بیماری مزمن است که قابلیت درمان ندارد. و تنها برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها و داروهای پاسخ ایمنی، همراه با استفاده از خمیر دندان ملایم ممکن است به مدیریت علائم کمک کنند.

8.زخم دهان لکوپلاکیا

لکوپلاکیا یا لوکوپلاکی (Leukoplakia) نوعی دیگر از زخم دهان است، که به صورت لکه های سفید در دهان نمایان می گردد. این عارضه بیشتر در افرادی دیده می شود که سوء استعمال تنباکو دارند.

زخم دهان لکوپلاکیا، بیشتر به صورت لکه سفید و نسبتا زخیم در ناحیه زبان و یا دیواره دهان دیده می شود. بعضی اوقات ممکن است عارضه به صورت برجستگی، شکل سفت و یا حتی ظاهری مودارد به چشم بیاید.

خوشبختانه زخم دهان لکوپلاکیه اغلب بی ضرر است و خود به خود درمان می شود؛ اما برخی از افراد مبتلاء به آن ممکن است بعدها به سرطان دهان مبتلا شوند. در صورت مشاهده علائم این بیماری حتما نزد پزشک مراجعه نمائید.

9. برفک دهان

برفک دهان یا (Oral thrush) یک نوع عفونت قارچی است، که جزء انواع رایج زخم دهان به شمار می رود. این عارضه داخل دهان و اغلب بر روی زبان ایجاد می شود. درصد شیوع برفک دهان در نوزادان و کودکان خردسال بیشتر است ولی اگر بزرگسالان ضعف سیستم ایمنی داشته باشند، در آن ها نیز شیوع زیادی پیدا خواهد کرد.

یکی از عواملی که می تواند شدت برفک دهان را افزایش دهد و یا آن را تشدید کند، خشکی دهان و مصرف برخی آنتی بیوتیک ها می باشد. وجود برجستگی های سفید و کرمی رنگ روی زبان، بخش داخلی گونه ها، لوزه و یا لثه از جمله ویژگی بارز برفک دهان است.

این مقاله به درد شما خواهد خورد : 👇

• قرص چرک خشک کن قوی برای عفونت دندان

10. مونونوکلئوز عفونی

مونونوکلئوز عفونی (Infectious mononucleosis) نوعی زخم دهان است، که می تواند همراه با بثورات ایجاد شود. این بثورات می تواند روی پوست یا داخل دهان شما نمایان گردد.

این نوع از زخم دهانی ، می تواند توسط ویروس اپشتین بار (EBV) و اغلب در نوجوانان و جوانان ایجاد شود. مونونوکلئوز معمولا همراه با گلودرد است. سایر علائم مونونوکلوئوز عفونی عبارتند از:

• تب
• تورم غدد لنفاوی
• گلو درد
• سردرد
• خستگی
• عرق شبانه
• بدن درد

11. موکوسل

در ادامه آشنایی با انواع زخم دهانی به موکوسل می رسیم که یک نوع ضایعه یا زخم دهان بسیار خفیف و غیر خطرناک است که مانند آفت ها، بخش های نرم داخل دهان را درگیر می کند. موکوسل اغلب در لب ها ایجاد می شود و به صورت تاول مانند است. موکوسل نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب خودش بهبود میابد؛ با این حال اگر عود کننده باشد، برای برداشتن آن، روش های ساده زیادی در دندانپزشکی وجود دارد.

علت زخم دهان چیست ؟

دلایل زخم دهان ممکن است متفاوت باشد برخی از علت های ایجاد زخم دهان عبارتند از :

• مصرف زیاد غذاهای تند و ادویه دار
• کمبود خواب
• استرس
• تغییرات هورمونی در طول یک ماه یا چرخه قاعدگی
• ایجاد آسیب در حین فعالیت های دندانپزشکی
• تب
• فشار خون بالا
• کمبود ویتامین های مربوط به گروه ب
• استفاده از مسواک های سفت
• گاز گرفتن لپ یا گونه داخلی
• ضعف سیستم ایمنی بدن
• مبتلا شدن به ویروس یا عفونت
• مصرف غذاهای با طبع گرم

درمان فوری زخم های دهان

زخم های دهان معمولا به صورت خود به خودی در عرض یک یا دو هفته بهبود می یابند، اما روش های مختلفی وجود دارد که می تواند منجر به درمان سریع زخم دهان شود.

روش های خانگی درمان زخم دهان

• استفاده از دهانشویه های ضدعفونی کننده: دهانشویه های بدون الکل می توانند به کاهش باکتری ها و جلوگیری از عفونت کمک کنند.
• غرغره کردن با آب نمک: حل کردن نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم و غرغره کردن آن می تواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند.
• اجتناب از غذاهای تند، شور و اسیدی: این نوع غذاها می توانند زخم ها را تحریک کنند و درد را افزایش دهند.
• نوشیدن مایعات خنک: نوشیدن مایعات خنک از طریق نی می تواند به کاهش درد و تسکین زخم ها کمک کند.

درمان های دارویی زخم دهان

• ژل ها و کرم های موضعی: استفاده از ژل ها و کرم های حاوی مواد ضدعفونی کننده و مسکن می تواند به کاهش درد و تسریع بهبود کمک کند.
• قرص ها و دهانشویه های ضد درد: این محصولات می توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند و معمولاً بدون نسخه قابل تهیه هستند.
• استروئیدها: در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است استروئیدهای موضعی یا خوراکی تجویز کند تا التهاب را کاهش دهد و به بهبود زخم ها کمک کند.

مراجعه به پزشک

اگر زخم های دهان بیش از سه هفته طول کشیدند یا بسیار دردناک و بزرگ بودند، باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه نمائید. این زخم ها، ممکن است نشانه ای از یک مشکل جدی تر باشد که نیاز به درمان تخصصی دارد.