آشنایی با 11 نوع زخم دهان (+ عکس هر کدام از زخم ها)

در داخل دهان ممکن است ضایعات و زخم های متعددی ایجاد شوند. ما در این صفحه تلاش کرده ایم تا 11 نوع زخم دهان که ممکن است مهم ترین ضایعات باشند را معرفی کنیم. از رایج ترین آن ها که آفت دهان است شروع می کنیم. چنانچه سوالی در خصوص هر کدام از انواع زخم دهان داشتید حتما در بخش دیدگاه ها آن را با ما در میان بگذارید تا به آن پاسخ دهیم.

1. آفت دهان

آفت دهان شایع ترین زخم دهان است که در بخش داخلی دهان و در بافت های نرم ایجاد می شود. آن ها اغلب شبیه زخم های کوچک بیضی شکل در دهان شما باشند که سفید، خاکستری یا زرد به نظر می رسند و حاشیه قرمزی دارند. آفت ها معمولا بدون درد و علائم هستند و خود به خود درمان می شوند. با این حال اگر عود کننده باشند نیازمند مداخله دندانزشکی هستند.

2. تبخال

تبخال ها نوعی زخم دهان هستند که بیرون دهان و اغلب در گوشه لب ها ایجاد می شوند. شکل آن ها می تواند به صورت تاول های کوچک و یا زخم ها قابل توجه باشد. تبخال ها اغلب ناشی از فعالیت نوع خاصی از ویروس است و خود به خود درمان می شود. اما چنانچه به صورت مزمن باشد نیاز به مداخله پزشکی خواهد داشت.

3. آبسه دندان و لثه

آبسه ها یکی از شایع ترین زخم های دهانی هستند که می توانند در 3 محل ایجاد شوند. آن ها کیسه های حاوی چرک هستند که در لثه، بین لثه و دندان و در انتهای نوک ریشه ایجاد می شوند. زمانی که روی لثه و بین دندان و لثه باشند می توانند نوعی زخم دهان دسته بندی شوند. درمان آبسه لثه تخلیه آن و آنتی بیوتیک درمانی است.

4. التهاب لثه یا ژنژویت

زمانی که پلاک دندان ها سفت و سخت شود می تواند وارد فضای بین دندان ها و لثه شود. باکتری ها می توانند خود را به داخل این فضا برسانند و اقدام به تکثیر و فعالیت مخرب کنند. در این وضعیت التهاب لثه ایجاد می شود که نام دیگر آن ژنژویت است.

ژنژویت البته یک زخم دهان نیست اما می تواند با قرمزی، تورم، خونریزی و حساسیت لثه همراه باشد. در نگاه اول ممکن است چنین به نظر برسد که شما زخم دهان دارید. درمان التهاب لثه جرمگیری دندان است.

5. عفونت لثه یا پریودنتیت

زمانی که التهاب اولیه لثه برطرف نشود و باکتری ها به زیر خطر لثه نفوذ بیشتری داشته باشند می توانند عفونت ایجاد کنند. در چنین مواردی بافت لثه دچار زخم و علائم بیشتری می شود.

پریودنتیت می تواند زخم دهان در ناحیه لثه ایجاد کند. زخم ها می توانند خونریزی دهنده، بد بو و حساس باشند. برای درمان پریودنتیت باید به یک جراح لثه مراجعه شود. درمان های احتمالی این زخم ها، جرمگیری عمیق دندان، جراحی پیوند لثه و آنتی بیوتیک درمانی خواهد بود.

6. سرطان دهان

سرطان دهان (Mouth cancer) نوعی بیماری است که در اثر رشد و گسترش سلول های غیر طبیعی داخل حفره ایجاد می شود. این عارضه می تواند بخش های مختلف حفره دهان را درگیر خود کند. بیشترین بخش هایی که احتمالا می توانند درگیر این سرطان شوند شامل لب ها، گونه ها، دندان ها، لثه ها، دو سوم جلوی زبان، سقف و کف دهان است.

یکی از علائم سرطان دهان می تواند زخم دهان باشد. این زخم اغلب شبیه لکه های سفید یا قرمز در داخل هان و یا روی لب ها ظاهر می شود که متاسفانه بهبود پیدا نمی کنند.

سایر علائم سرطان دهان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کاهش وزن
• خونریزی لثه
• گوش درد
• غدد لنفاوی متورم در گردن
• زخم سقف دهان

به دلیل احتمال بروز سرطان به دنبال لکه ها و زخم دهان سفید رنگ مزمن، بهتر است به پزشک مراجعه شود تا بعد از برداشتن بیوپسی، احتمال سرطانی شدن سلول های داخل دهان بررسی شود و در صورت داشتن سرطان، درمان هرچه زودتر آغاز شود.

7. زخم دهان لیکن پلان

لیکن پلان (Oral lichen planus) نوعی زخم دهانی است که بیشتر شبیه یک اختلال التهابی مزمن بروز می کند. این عارضه در غشای مخاصی لثه، لب، گونه ها و زبان دیده می شود. ظاهری لیکن پلان به صورت لکه های سفید، توری شکل و برجسته دیده می شود و اغلب می تواند شبیه به تار عنکبوت به چشم بیاید.

لکه های ناشی از لیکن پلان می توانند متورم، حساس و به رنگ قرمز باشند. حتی ممکن است زخم هایی ایجاد کنند که باز باشند و حین غذا خوردن یا مسواک زدن دچار خونریزی شوند. احساس سوزش در این وضعیت یک امر محتمل خواهد بود.

با اینکه زخم دهان لیکن پلان مسری نیست با این حال، این یک بیماری مزمن است که قابلیت درمان ندارد. و تنها برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها و داروهای پاسخ ایمنی، همراه با استفاده از خمیر دندان ملایم ممکن است به مدیریت علائم کمک کنند.

8.زخم دهان لکوپلاکیا

لکوپلاکیا یا لوکوپلاکی (Leukoplakia) نوع زخم دهان است که به صورت لکه سفید در دهان دیده می شود. این عارضه بیشتر در افرادی دیده می شود که سوء استعمال تنباکو دارند.

زخم دهان لکوپلاکیا بیشتر به صورت لکه سفید و نسبتا زخیم در ناحیه زبان و یا دیواره دهان دیده می شود. بعضی اوقات ممکن است عارضه به صورت برجستگی، شکل سفت و یا حتی ظاهری مودارد به چشم بیاید.

خوشبختانه زخم دهان لکوپلاکیه اغلب بی ضرر است و خود به خود درمان ی شود اما برخی از افراد مبتلاء به آن ممکن است بعدها به سرطان دهان مبتلا شوند. در صورت داشتن لکوپلاکیایی که برای مدت ها وجود دارد یا عود می کند حتما باید به پزشک مراجعه شود.

9. برفک دهان

برفک دهان یا (Oral thrush) یک نوع عفونت قارچی است که جزء انواع زخم دهان رایج به شمار می رود. این عارضه داخل دهان و اغلب بر روی زبان ایجاد می شود. درصد شیوع برفک دهان در نوزادان و بچه های کوچک بیشتر است ولی اگر بزرگسالان ضعف سیستم ایمنی داشته باشند، در آن ها نیز شیوع زیادی پیدا خواهد کرد.

یکی از عواملی که می تواند شدت برفک دهان را افزایش دهد و یا آن را ایجاد کند خشکی دهان و مصرف برخی آنتی بیوتیک ها نیز می باشد. وجود برجستگی های سفید و کرمی رنگ روی زبان، بخش داخلی گونه ها، لوزه و یا لثه از جمله ویژگی بارز برفک به عنوان یک زخم دهان رایج است.

10. مونونوکلئوز عفونی

مونونوکلئوز عفونی (Infectious mononucleosis) نوعی زخم دهان است که می تواند همراه با بثورات ایجاد شود. این بثورات می تواند روی پوست یا داخل دهان شما ایجاد شود.

این زخم دهانی می تواند توسط ویروس اپشتین بار (EBV) و اغلب نوجوانان و جوانان ایجاد شود. این عارضه معمولا همراه با گلودرد است. سایر علائم مونونوکلوئوز عفونی عبارتند از:

• تب
• تورم غدد لنفاوی
• گلو درد
• سردرد
• خستگی
• عرق شبانه
• بدن درد

11. موکوسل

موکوسل یک نوع ضایعه یا زخم دهان بسیار خفیف و غیر خطرناک است که مانند آفت ها، بخش های نرم داخل دهان را درگیر می کند. موکوسل اغلب در لب ها ایجاد می شود و به صورت تاول مانند است. موکوسل نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب خودش بهبود میابد با این حال اگر عود کننده باشد برای برداشتن آن روش های ساده زیادی در دندانپزشکی وجود دارد.

درمان زخم دهان چیست؟

در این مقاله صرفا به معرفی انواع زخم های داخل دهان پرداختیم و روش های درمان را به صورت تخصصی توضیح ندادیم. زخم های شایع مانند آفت، موکوسل و آبسه به راحتی درمان می شوند و حتی ممکن است نیازی به درمان دندانپزشکی نداشته باشند اما زخم های دیگر بهتر است توسط پزشک یا دندانپزشک بررسی و درمان شوند. همین که شما بتوانید انواع زخم ها را تشخیص بدهید و برای ویزیت به پزشک مراجعه کنید کافیست. در خصوص زخم های دیگر به جز 3 مورد ذکر شده به هیچ عنوان نباید خوددرمانی کرد.

پاسخ به سوالات رایج درباره انواع زخم دهان