متخصص ارتودنسی کیست (+ روش های انتخاب یک دکتر ارتودنسی خوب)
سخت است بتوان گفت که به طور دقیق چه تعداد از افراد جامعه با مشکلات مربوط به نامرتبی دندان ها روبرو هستند. بسته به شرایط جمعیتی، فرهنگی، سن، جنسیت و … درصد این افراد در هر کشوری متفاوت است. با این حال، بر اساس آمار جهانی، حدود ۳۰-۴۰ درصد از جمعیت دارای نامرتبی دندانی هستند. اگر دندان‌های شما هم ناهماهنگ، ناصاف یا نامنظم هستند، بهترین راهکار برای درمان آن مراجعه به یک متخصص ارتودنسی است. اما احتمالا هنوز با عملکرد و وظایف این متخصص آشنا نیستید. در این مقاله، با این متخصص، کارهایی که برای بیمارانش انجام می‌دهد، و تفاوتش با سایر دندانپزشکان و متخصصان آشنا خواهید شد.
متخصص ارتودنسی کیست؟
متخصص ارتودنسی در واقع یک دندانپزشک است. این دندانپزشک پس از اتمام دوره عمومی دندانپزشکی، که 3 تا 4 سال بیشتر از یک دندانپزشک عمومی آموزش‌های ویژه‌ای در زمینه ارتودنسی دندان به صورت تئوری و بالینی می بیند. یک متخصص ارتودنسی توانایی ارائه روش‌های مختلف درمانی جهت صاف کردن دندان‌های کج، تراز کردن فک‌ها و اصلاح طرح لبخند را داراست.
علاوه بر درمان و اصلاح ناهنجاری ها، یک دکتر ارتودنسی دندان با تشخیص نامنظمی‌های دندانی در سنین پایین، به پیشگیری از بروز نامرتبی ها و یا کاهش میزان آن کمک زیادی می کند.
یک دکتر ارتودنسی دقیقا برای ما چه کارهایی انجام می دهد؟
یک متخصص ارتودنسی دندان، در ابتدا به پیشگیری از نامنظمی‌های دندان، فک و صورت می‌پردازد و سپس با استفاده از روش‌های درمانی مختلف، این مشکلات را برطرف می‌کند. برخی از کارهایی که یک متخصص ارتودنسی دندان ممکن است برای شما انجام دهد، عبارتند از:
- تشخیص نامنظمی‌های دهان، دندان و صورت
- برنامه‌ریزی درمانی و انتخاب روش مناسب برای برطرف کردن مشکلات
- اصلاح طرح لبخند و بهبود ظاهر کلی صورت
- نصب و تنظیم دستگاه‌های ارتودنسی بر روی دندان ها
- ارائه راهنمایی‌های لازم برای حفظ دندان‌های سالم و بهبود بهداشت دهان و دندان
در کل، متخصص ارتودنسی دندان سعی می‌کند با استفاده از تخصص و مهارت خود، به شما کمک کند تا دندان‌هایتان صاف و زیبا شوند و به ظاهر و سلامت کلی دهان و صورتتان کمک کند.
در صورت داشتن چه مشکلاتی باید به یک دکتر ارتودنسی مراجعه کنم؟
نامرتبی دندانی و ناترازی فکی به شکل های مختلفی بروز می کنند و هر کدام از آن ها نام های خاصی دارند. در کل تعداد این نامرتبی ها بسیار زیاد است ولی برخی از آن ها شیوع بیشتری در میان جامعه دارند. به عنوان مثال در صورت داشتن هر یک از مشکلات زیر، شما می توانید مستقیما به یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه کنید:
- نامنظمی‌های دندانی مانند کجی، ازدحام و روی هم افتادگی، فاصله بین دندان‌ها، کوچک یا بزرگ بودن دندان ها و …
- موقعیت نامناسب فک ها مانند اوربایت (جلو بودن دندان های فک بالا)، آندر بایت (جلو بودن دندان های فک پایین)، اپن بایت (فاصله بین دندان های فک بالا و پایین در جلو حتی زمان بسته بودن دهان)، کراس بایت (قرار گرفتن دندان های فک بالا پشت دندان های فک پایین) و ….
- پروگناتیسم (بزرگی فک‌ها) یا رتروگناتیسم (کوچکی فک‌ها)
- بروز مشکلات گفتاری یا بلعیدن به دلیل نامنظمی‌های دندانی یا فکی
- بروز درد یا مشکلات فکی به دلیل تراز نامناسب فک‌ها
- عدم قابلیت جویدن به خوبی به دلیل تراز نامناسب فک‌ها
- برخورد بیش از حد لقمه غذا به لثه یا پشت دهان در هنگام جویدن به دلیل تراز نامناسب فک‌ها.
- و ….
کودکان از چه سنی باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند؟
به طور کلی، کودکان باید از سن ۷ سالگی به بعد حداقل یکبار به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند تا این متخصص به بررسی وضعیت دندان‌ها و فک‌هایشان بپردازد. اگر مشکلاتی مانند نامنظمی دندان‌ها یا ناترازی فک ها در کودکان وجود داشته باشد، دکتر ارتودنسی می‌تواند درمانی مناسب را برای پیشگیری برایشان تعیین کند. همچنین در صورتی که دندان‌های بچه شما شکل و ظاهری نامناسب دارند و باعث مشکلاتی مانند مشکلات گوارشی، دشواری در مصرف غذا و یا مشکلات تنفسی شده‌اند، نیز بهتر است به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.
بهترین سن شروع درمان های ارتودنسی چه سنی است؟
بهترین سن شروع درمان‌های ارتودنسی به نوع مشکل ارتودنتیکی که دارید وابسته است. در بسیاری از موارد، متخصصان ارتودنسی برای ارزیابی و شناسایی مشکلات مربوط به نامرتبی دندان ها، پیشنهاد می‌دهند که کودکان بین 7 تا 8 سالگی به صورت منظم برای بررسی دندان‌های خود به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند.
اما برای شروع درمان‌های ارتودنسی، باید منتظر شد تا همه دندان‌های دائمی کودک کاملاً درآمده و پایدار شده باشند که معمولاً در سن حدود 12 سالگی چنین چیزی ممکن می شود.
در برخی موارد خاص، متخصص ارتودنسی ممکن است در سنین پایین‌تر، مانند 8 یا 9 سالگی نیز به علت مشکلات جدی ارتودنتیک، شروع درمان را پیشنهاد دهد. در هر صورت، برای تعیین بهترین سن شروع درمان، بهترین راه این است که به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا بررسی کاملی از دندان‌ها و فک‌های شما صورت گیرد.
بزرگسالان تا چه سنی می توانند به دکتر ارتودنسی مراجعه کنند؟
بزرگسالان می توانند به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند و در این خصوص هیچ محدودیت سنی وجود ندارد. در واقع، تعداد زیادی از بزرگسالان هر سال به دنبال درمان ارتودنسی هستند. برای بزرگسالان معمولاً هدف اصلی آنها بهبود ظاهر و عملکرد دندان‌ها و فک‌هاست. همچنین، درمان ارتودنسی می تواند در بهبود مشکلات تنفسی مانند آپنه خواب شبانه کمک کند. به هر حال، برای بزرگسالان ممکن است زمان بیشتری نسبت به کودکان و نوجوانان لازم باشد تا درمان ارتودنسی به پایان برسد.
تا زمانی که بیشتر دندان ها سالم هستند و در قوس فکی دارند بزرگسالان نیز می توانند به یک دکتر ارتودنسی خوب مراجعه کنند.
اولین جلسه ویزیت با متخصص ارتودنسی چطور خواهد بود؟
در این جلسه، دکتر ارتودنسی شما به بررسی دقیق دندان‌ها، فک و صورت شما خواهد پرداخت تا مشکلات و نقص‌های موجود مشخص شود. این معاینه شامل بررسی هرگونه نامنظمی در دندان‌ها، تراز نبودن فک‌ها، و بررسی هرگونه مشکلاتی که ممکن است ارتباطی با ساختار دندان‌ها و فک‌های شما داشته باشد، است.
متخصص ارتودنسی ممکن است عکس‌های پانورامیک و اسکن دندان‌های شما را بگیرد تا بهترین راهکارها را برای اصلاح دندان‌های شما ارائه دهد. پس از این بررسی‌ها، متخصص ارتودنسی باید به شما توضیح دهد که آیا نیاز به درمان ارتودنسی دارید و در صورتی که دارید، بهترین روش های درمانی مختلف را برای شما توضیح دهد. همچنین متخصص ارتودنسی به شما هزینه و طول درمان را نیز توضیح خواهد داد.
فرق متخصص ارتودنسی با دندانپزشک عمومی چیست؟
اصلی‌ترین تفاوت بین دکتر ارتودنسی و یک دندانپزشک عمومی در تخصص و تمرکزشان است. دندانپزشکان عمومی عمدتاً درمان‌های دندانی عمومی مانند درمان بلیچینگ، جراحی‌های پایه‌ای، درمان‌های ریشه، پروتزهای دندانی، جرمگیری، درمان های زیبایی و …. را انجام می‌دهند، از طرف دیگر، متخصصان ارتودنسی در تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات نامنظمی دندانی و فکی تخصص دارند و هیچ کدام از کارهای یک دندانپزشک عمومی را انجام نمی دهند.
آیا یک دندانپزشک عمومی یا سایر متخصصان دندانپزشکی می توانند کار دکتر ارتودنسی را انجام دهند؟
در کل خیر، بهتر است هر دندانپزشکی در حوزه تخصصی خودش مشغول فعالیت باشد. با این حال در بسیاری از کشورها، دندانپزشکان عمومی مجوز دارند تا ارتودنسی را به صورت بسیار محدود انجام دهند. ولی، متخصصان ارتودنسی دارای آموزش تخصصی و گسترده تری هستند و در این زمینه بسیار ماهرتر و متخصص تر عمل می کنند. به علاوه، متخصصان ارتودنسی دارای تجهیزات و فناوری هایی هستند که به آنها کمک می کند بهترین نتایج را درمانی به مراجعین خود ارائه دهند. لذا برای انجام درمان ارتودنسی بهتر است به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.
چطور یک متخصص ارتودنسی خوب پیدا کنم؟
برای پیدا کردن یک متخصص ارتودنسی خوب می توانید به روش های زیر روی آورید:
- پرسش از دوستان و خانواده: اگر دوستان و خانواده ای هستند که ارتودنسی داشته اند، می توانید از آنها در خصوص یافتن یک دکتر ارتودنسی خوبی بپرسید.
- مراجعه به سایت های اینترنتی: می توانید از سایت هایی مانند سایت انجمن ارتودنسی ایران استفاده کنید تا دکترهای ارتودنسی در منطقه شما را پیدا کنید.
- مراجعه به دندانپزشک: می توانید به دندانپزشک خود مراجعه کنید و از او بخواهید شما را به یک ارتودنتیست خوب ارجاع دهد.
- بررسی اعتبار و تحصیلات: مطمئن شوید که متخصص ارتودنسی شما دارای مدرک تحصیلی معتبر در این زمینه است و اعتبار لازم را دارد.
- مشاهده نظرات و بازخوردها: می توانید نظرات و بازخوردهای بیماران قبلی را در مورد دکترهای ارتودنسی مشاهده کنید تا بهترین تصمیم را بگیرید.
- ملاقات شخصی با متخصص: می توانید با دکتر ارتودنسی خود ملاقات کرده و درباره روش های درمانی و قیمت صحبت کنید. با این کار، می توانید بررسی کنید که آیا او توانایی درمان شما را دارد و آیا با سبک درمانی او هماهنگ هستید یا خیر